Web3 Gelişiyor. Peki Biz, Onu Güvenli İnşa Etmeye Ne Kadar Hazırız?

Son yıllarda internetin evriminde yeni bir aşamaya tanıklık ediyoruz. Web1 bilgiye erişimi mümkün kıldı, Web2 etkileşimi merkeze aldı. Şimdi ise Web3 ile karşı karşıyayız. Bu yeni faz, merkeziyetsizlik, blokzincir altyapısı, DAO’lar (Decentralized Autonomous Organizations), NFT’ler ve dijital varlık ekonomisi gibi başlıklarla internetin yapısını temelden dönüştürmeyi vadediyor fakat bu dönüşümde kritik bir soru hâlâ açıkta... Güvenlik bu değişime ne kadar ayak uydurabiliyor?

Web3'ün temel vaadi merkezi otoriteleri ortadan kaldırmaktır. Bu yaklaşım, bireysel kontrolü artırırken, aynı zamanda güvenliğin kolektif bir sorumluluk haline gelmesine neden olur. Geleneksel yapılarda bir güvenlik ihlali yaşandığında devreye girecek bir organizasyon, bir müdahale planı, bir kriz ekibi bulunur. Oysa Web3’te güvenlik genellikle akıllı kontratlara ve otomatik sistemlere bırakılmaktadır ki bu modelde küçük bir kod hatası dahi milyonlarca dolarlık kayba neden olabilir. Saldırganların sadece yazılımsal açıkları değil, aynı zamanda sistemdeki merkezi olmayan sorumluluk yapısını da istismar edebildikleri görülmektedir. “Kod Yasadır” Ama Ya Kod Hatalıysa...

Web3 dünyasının mottosu haline gelen “Code is Law” (Kod yasadır) yaklaşımı, sistemlerin otomatik, öngörülebilir ve insan müdahalesine kapalı olmasını esas alır fakat kodu yazan da, denetleyen de insandır. Hatalar, sadece saldırılarla değil, basit mantık eksiklikleriyle bile zincirleme krizlere yol açabilir.

Son yıllarda yaşanan birçok DeFi ve NFT projesi vakasında asıl sorun, kötü niyetten çok yetersiz kod denetimi olmuştur. Bu durum, kod incelemesinin adeta yeni dünyanın denetim mekanizması olarak konumlanması gerektiğini gösteriyor.

Peki Kimliksizlik: Güç mü, Risk mi?

Web3’ün bir diğer temel ilkesi, kullanıcıların kimliksiz (anonim) hareket edebilmesidir. Bu yaklaşım gizlilik açısından önem taşırken, denetlenebilirlik ve regülasyon açısından sorunlar doğurmaktadır. Gerçek isimlerin yerine cüzdan adreslerinin geçmesi, dolandırıcılık, yasa dışı finansman ve sahte işlemlerin tespiti açısından ciddi engeller yaratmaktadır. Gizliliği korurken kötüye kullanımı engelleyecek hibrit modeller geliştirilmesi, bu teknolojilerin yaygınlaşmasında belirleyici olacaktır. Güvenlik Farkındalığı ve Kullanıcı Riski...

Web3 sistemlerinde kullanıcılar daha fazla özgürlük elde etmiş olsa da, bu beraberinde daha fazla sorumluluk da getirmiştir. Cüzdan yönetimi, seed phrase güvenliği, oltalama saldırılarına karşı bilinç ve akıllı kontrat tuzaklarını tanıma gibi başlıklar, kullanıcıların bireysel güvenlik okuryazarlığını doğrudan ilgilendirmektedir fakat mevcut durumda, Web3 kullanıcılarının büyük bir kısmı bu farkındalığa sahip değildir bu da teknolojik açıdan gelişmiş ama sosyal açıdan kırılgan bir yapı doğurmaktadır.

Web3 sistemlerinin daha güvenli hale gelmesi için sadece teknik değil, yapısal ve kültürel düzeyde de adımlar atılmalıdır;

• Güvenlik öncelikli protokol ve ürün tasarımı

• Akıllı kontratlara yönelik bağımsız ve zorunlu denetim süreçleri

• Kullanıcılar için sadeleştirilmiş güvenlik rehberleri

• Anonimlik ve şeffaflık arasında dengeli modellerin geliştirilmesi

• Yeni nesil güvenlik uzmanlarının blokzincir teknolojilerine adapte edilmesi

Web3 yalnızca bir teknoloji değil, aynı zamanda bir paradigma değişimidir fakat bu paradigma, beraberinde karmaşıklığı ve belirsizliği de getirir. Her devrim gibi, Web3 de kendi kaosunu yaratacaktır. Bu nedenle, bu dünyada güvenlik sadece bir ürün özelliği değil, sistemin sürdürülebilirliğini belirleyen en kritik unsurdur! Web3 gelişiyor. Peki biz, onu güvenli inşa etmeye ne kadar hazırız?